「Ngù-ngṳ̄」調整以後𣍐蜀樣其地方

刪去的內容 新增的內容
→‎Ngù-ngṳ̄ gì Ùng-hok: // Edit via Wikiplus
維基化OK
Dâ̤ 1 hòng:
{{twinLAT|吳語}}
{{Wiki-huá}}
{{Infobox ngṳ̄-ngiòng
|name= Ngù-ngṳ̄
第42行 ⟶ 第41行:
 
=== Buong-cū ===
Ngù-ngṳ̄ buong có̤ 6 bih kṳ, Tái-hù (太湖), DaiTai-ciu (台州), De̤ng-eu (東甌), Ô-ciu, Ché̤ṳ-gṳ̀ gâe̤ng Song-ciu (宣州).
 
Tái-hù kṳ bau-kuók Gong-su Sēng nàng buô, Ang-hui Sēng dung-nàng buô, Siông-hāi Chê ciòng buô gâe̤ng Ciék-gong Sēng báe̤k buô.
 
Ciék-gong Sēng Dai[[Tai-ciu Chê]] sū guāng-lī gì 10 bih [[chê]] gâe̤ng [[gâing]] gōng gì uâ sṳk DaiTai-ciu kṳ Ngù-ngṳ̄.
 
Ciék-gong Sēng Ung-ciu Chê gōng gì Ngù-ngṳ̄ sṳk De̤ng-eu kṳ Ngù-ngṳ̄. Ô nè̤ng giéng gáe̤k De̤ng-eu kṳ éng-gai-dong biáng gáu Mìng-ngṳ̄ diē-sié, iâ ô nè̤ng nêng-ùi De̤ng-eu kṳ gì Ngù-ngṳ̄ éng-gai-dong duk-lik có̤ Eu-ngṳ̄ (甌語).
 
Ché̤ṳ-gṳ̀ kṳ gì Ngù-ngṳ̄ hung-buó gah Ciék-gong sa̤-nàng buô̤ [[Gŏng-să̤|Gong-sa̤]] de̤ng-báe̤k buô, Hók-gióng Puō-siàng gì Ngù-ngṳ̄ iâ sṳk cī bih kṳ.
 
Ô-ciu kṳ Ngù-ngṳ̄ hung-buó gah Ciék-gong Sēng sa̤ buô gì Ging-huà Chê. Song-ciu kṳ gì Ngù-ngṳ̄ hung-buó gah Ang-hui Sēng Song-ciu Chê .
 
== Dái-biēu uâ ==
Ngù-ngṳ̄ dái-biēu gì sê bih uâ sê Su-ciu uâ, Siông-hāi uâ, Ung-ciu uâ, gâe̤ng Hòng-ciu uâ. Gì-dṳng dék ô miàng gĭ sê [[sŭ-ciŭ-uâ|Su-ciu uâ]] gâe̤ng [[Siông-hāi-uâ|Siông-hāi uâ]].
 
[[sŭ-ciŭ|Su-ciu]] gah Gong-su Sēng nàng buô, sê miàng dék tāu gì Ngù-ngṳ̄ siàng-chê, cu-uái gì Ngù-ngṳ̄ hāu lă̤ „Su-ciu uâ“. Su-ciu uâ gah hok-suk gái gà̤-dēng, ék-cái sê Ngù-ngṳ̄ gì dái biēu. 19 sié-gī buóh-sang gì Ngù-ngṳ̄ ùng-hok cêu sê kek Su-ciu uâ siā gĭ. Ging-dáng ô miàng gì Su-ciu pàng-dàng iâ sê kek Su-ciu uâ lì chióng.
 
Siông-hāi góng chê du sê gōng Ngù-ngṳ̄, Siông-hāi gì Ngù-ngṳ̄ iòng-dong-diè hāu lă̤ „Siông-hāi uâ“. Siông-hāi uâ sê sùi lā̤ Siông-hāi huák-diēng kī-lì ciáh hing kī gì, gâe̤ng Â-muòng ô sioh-sék, du sê „hâiu-sié-hing“. Siông-hāi uâ sêu Su-ciu uâ īng-hiong cing duâi, tek biék sê ing-ông gà̤-dē̤ng. Ging-dáng Siông-hāi sê Dṳng-guók dék duâi gì siàng-chê, ô sâ̤ gì nguôi-dê nè̤ng he̤k ciā nguôi-guók nè̤ng du ô o̤h Siông-hāi uâ, mò̤ lâung gah Dṳng-guók gó sê Hiong-gē̤ng, Dài-uang, du ô mâ̤ Siông-hāi uâ gì gáu-kuo-cṳ, iâ ô Siông-hāi uâ gì buòi-hóng-bang.
 
 
== Ngù-ngṳ̄ gì Ing-ông dek-sáik ==
Ngù-ngṳ̄ gì [[ĭng-ông|ing-ông]] sê gá còng-gū gì, tek biék sê i gì [[siăng-mō̤|siang-mō̤]].
 
Ngù-ngṳ̄ ging dáng gó uòng-cīng bō̤ làu gū-cā Háng-ngṳ̄ gì de̤k-siang-mū. Ging-dáng mò̤ lâung Huà-ngṳ̄ gó sê Hók-ciu uâ du mò̤ bō̤ còng cī cṳ̄ng siang-mū lāu. Chiông „藏“ gah Hók-ciu uâ te̤k /tsɔuŋ/, siang-mū /ts/ ng sê de̤k-siang-mū. Dáng gah Ngù-ngṳ̄ Su-ciu uâ diē-sié, „藏“ te̤k có̤ /dzã:/, siang-mṳ̄ /dz/ sê de̤k-siang-mū.
 
O̤h [[Mìng-nàng-ngṳ̄]] sioh iông, Ngù-ngṳ̄ ô pé-ông-mū, sèng-sāu gōng gì „câung“ gah Su-ciu uâ diē-sié te̤k /dzã:/, cī bi /ã/ cêu sê pé-ông-mū. Ngù-ngṳ̄ gì péng-ông-muōi nâ ô /ŋ/ gâe̤ng /n/ gì kṳ-biék, /m/ ī-ging gah âiu-sié gì huák diēng dài dōng gâe̤ng /n/ hak-biáng gŏ̤ lāu. Hiêng-câi, lièng /ŋ/ du ô gâe̤ng /n/ hak-biáng gì iông-sék. Ngù-ngṳ̄ gì sék-ông-muōi nâ ô hò̤-lè̤ng sék-muōi /ʔ/ sioh bih gŏ̤ lāu.
 
Ngù-ngṳ̄ ô 6~7 bih siang-diêu, siang-diêu â̤ téng cṳ̄-ing gì dòng-dō̤i gâe̤ng siang-mū gì ching-de̤k lì hung-biêng. Cī-lâng-bong, Siông-hāi uâ gì siang-dièu duâi tó̤i-huá, nâ diông 5 bih gŏ̤ lāu.