|
[[File:乾隆皇帝老年肖像.jpg|thumb|right|200px|Gièng-lè̤nglṳ̀ng Huòng-dá̤]]
'''Gièng-lè̤nglṳ̀ng Huòng-dá̤''' (乾隆皇帝, [[Muāng-ciŭ-ngṳ̄]]: {{MongolUnicode|ᠠᠪᡴᠠᡳ <br />ᠸᡝᡥᡳᠶᡝᡥᡝ <br />ᡥᡡᠸᠠᠩᡩᡳ}}, 1711 n. 9 ng. 25 h. - 1799 n. 2 ng. 7 h.), miàng '''Hùng-lĭk''' (弘曆, {{MongolUnicode|ᡥᡠᠩ ᠯᡳ}}), sê [[Muāng-chĭng]] gì dâ̤ 5 ciáh huòng-dá̤, 1735 nièng gáu 1795 nièng câi-ôi. [[Nièng-hô̤]] Gièng-lè̤nglṳ̀ng (乾隆).
Gièng-lè̤nglṳ̀ng sê [[Ṳ̆ng-céng Huòng-dá̤|Ṳ̆ng-céng]] gì dâ̤ 4 ciáh giāng, có̤-sá̤ cêu iā chŭng-mìng, [[Kŏng-hĭ Huòng-dá̤|Kŏng-hĭ]] gâe̤ng Ṳ̆ng-céng dŭ iā tiáng ĭ. Ṳ̆ng-céng dĕng-gĭ ī-hâiu, ciŏng mì-ciéu káung diŏh [[Gièng-chĭng-gṳ̆ng]] dâi-dâing „Ciáng-dâi guŏng-mìng“ (正大光明) biēng-ngiăh gì piăng-hâiu. Dīng Ṳ̆ng-céng sī lō̤ ī-hâiu, [[dâi-hŏk-sê̤ṳ]] dŏng gáuk ciáh dâi-sìng gì méng ciŏng hiā-huòi dò̤ chók lì, cêu áng Ṳ̆ng-céng gì é-sê̤ṳ, niông Hùng-lĭk dĕng-gĭ.
Gièng-lè̤nglṳ̀ng câi-ôi gì sèng-âu Dṳ̆ng-guók gĭng-cá̤ huák-diēng iā ká̤. Ĭ bô ciéng-liāng [[Să̤-câung]] gâe̤ng [[Sĭng-giŏng]], páh [[Miēng-diêng]], [[Dài-uăng]], [[Uŏk-nàng]], [[Nà̤-bŏ̤h-ī]] dēng dēng gì dê-huŏng, cī gūi ciáh ciéng-cĕng ké̤ṳk ĭ cê-gă hô̤ lā̤ „Sĕk-ciòng Ū-gŭng“ (十全武功). Chók-miàng gì «[[Sé-kó Ciòng-cṳ̆]]» iâ sê diŏh hī sèng-âu siā gì. Bók-guó, ĭ câi-ôi gì sèng-âu ciòng-guók iā sâ̤ guăng-nguòng [[tăng-ŭ]], cêu lièng ĭ có̤i káng-dâe̤ng gì dâi-sìng [[Huò-sĭng]] dŭ sê siŏh ciáh tăng-guăng. ĭ mò̤-niĕ-ài géng-cī.
1795 nièng, Gièng-lè̤nglṳ̀ng ciŏng huòng-ôi niông ké̤ṳk cê-gă gì giāng [[Gă-kéng Huòng-dá̤|Gă-kéng]], bók-guó ĭ gó ī tái-siông-huòng gì sĭng-hông ché̤ṳ-lī céng-dê. 1799 nièng bâng-sī. [[Miêu-hô̤]] hô̤ lā̤ '''Gŏ̤-cŭng''' (高宗), [[ié-hô̤]] hô̤ lā̤ '''Sùng-huòng-dá̤''' (純皇帝).
1928 nièng, Gièng-lè̤nglṳ̀ng gì muó ké̤ṳk [[Sŏng Dâing-ĭng]] dái bĭng giàng diē kó̤ tău-dò̤-nó̤h, sĭ-tā̤ ké̤ṳk có̤ bàng-báik. Gáu-muōi-lāu [[Puō-ngì]] puái nè̤ng kó̤ dṳ̀ng-sĭng ăng-cáung.
Gièng-lè̤nglṳ̀ng sê siŏh ciáh iā chók-miàng gì huòng-dá̤, mò̤ gūi ciáh Dṳ̆ng-guók nè̤ng mâ̤ báik ĭ. Iā sâ̤ ùng-hŏk cáuk-pīng, diêng-sê-kiŏk gâe̤ng diêng-īng diē-sié ô gōng ĭ gì gô-sê̤ṳ.
{{Lifetime|1711|1799|Gièng-lè̤nglṳ̀ng Huòng-dá̤}}
[[Category:Chĭng-dièu huòng-dá̤]]
| 