|
== Dó̤i kuóh-dà̤ gì gì-sê ==
[[File:Bridge across harbor, Fujian, China, ca. 1910 (impa-m14125).jpg|right|thumb|300px|1910 nièng gì [[Uâng-sêu-giò]] (萬壽橋), giò gà̤-dēng giàng gì sê Háng-nè̤ng, â-dā̤ dŭ sê kuóh-dà̤ gì sùng.]]
Téng Sóng-dièu kăi-sṳ̄, kuóh-dà̤ ké̤ṳk lṳ̆k-dê gà̤-dēng gì Háng-nè̤ng dóng có̤ „ciéng-mìng“ (賤民) káng mâ̤ kī. Gô-dā̤ ô siŏh cṳ̄ng gōng-huák, Hók-ciŭ gì nàng-gái nâ mò̤ cièng tō̤ lâu-mā, ng-sê tō̤ gĕ̤ng-muói-giāng, cêu sê kó̤ tō̤ [[lâng-gágā-siăng]] (兩個聲, cī ngôi-dê lì gì nè̤ng). Kuóh-dà̤ gì sĕng-sāng gâe̤ng sĕng-uăk dŭ sêu gáu iā duâi gì hâing-cié, mâ̤ sāi siông ngiâng diâng-gṳ̆, mâ̤ sāi sê̤ṳng [[sĭ-dièu]] (絲綢) gì ĭ-siòng, mâ̤ sāi gâe̤ng Háng-nè̤ng giék-huŏng, siông áng mâ̤ sāi ciă [[sāng]] gâe̤ng sê̤ṳng [[à̤]], ô hō̤ dâi mâ̤ sāi diŏng-dĕng-giék-chăi (張燈結綵), giàng diô dŏng diŏh uăng iĕu dă̤ tàu ièng biĕng-dău giàng, mâ̤ sāi sê̤ṳng Háng-nè̤ng gì ĭ-siòng, kó-guāng siŏh mĕng gèng siŏh mĕng dă̤. Nṳ̄-gái sĕ̤ buáng-biĕng-guói (半爿髻), mâ̤ sāi ŏ̤k Háng-nè̤ng nṳ̄-gái hŭ-uâng sĕ̤. Ô gì dê-huŏng gó géng-cī kuóh-dà̤ siông ngiâng lì, dŏng-dê ô „Kuóh-dà̤ nĕ̤ng siông ngiâng, siông ngiâng páh sī mò̤ buòi miâng“ (曲蹄莫上岸, 上岸拍死無賠命) gì gōng-huák. Siông ngiâng diâng-gṳ̆ gì kuóh-dà̤ iâ mâ̤ sāi kī kĕk uă có̤ dīng gì chió, ŏ̤k Háng-nè̤ng kī ô [[huōi-chiòng|huōi-chiòng-bău]] gì chió gâing-gâing sê mâ̤ sāi gì. Ô gì chió bó gì kuóh-dà̤ kĕk iā sâ̤ cièng kó̤ uōi-lô (賄賂) siŏh sáng gì Háng-nè̤ng, kĕk Háng-nè̤ng gì mìng-gék kó̤ tĕ̤k-cṳ̆ kō̤-cṳ̆.
̍
Muāng-chĭng muăk-gĭ Hók-ciŭ ô siŏh ciáh miàng hô̤ lā̤ [[Guóh Báik-chiŏng]] (郭柏蒼) gì tĕ̤k-cṳ̆-nè̤ng, diŏh ĭ siā gì «Dé̤ṳk găng Sĕk-nĭk uâ» (竹間十日話) diē-sié, ô gōng siŏh ciáh [[Sông-dê]] (順治) nièng-găng miàng-cê hô̤ lā̤ Gĭng Giáng (金鏡) gì céng-sê̤ṳ ĭng-ôi chió bék gâe̤ng gĕ̤ng-muói-giāng giék-huŏng, siâ-huôi dê-ôi biéng iā dă̤ gì gó-sê̤ṳ:
|
