「Newton ông-dông dêng-lŭk」調整以後𣍐蜀樣其地方

刪去的內容 新增的內容
無編輯摘要
Dâ̤ 1 hòng:
'''Newton ông-dông-hŏk dêng-lŭk''', iâ hô̤ lā̤ '''Ngiù-dóng ông-dông-hŏk dêng-lŭk''' (牛頓運動學定律), sê [[ŭk-lī-hŏk]] săng duâi dêng-lŭk. Ĭ gāi-sék lāu cáuk-ê̤ṳng diŏh ŭk-tā̤ lā̤ gì [[lĭk]] gâe̤ng ciā ŭk-tā̤ gì [[ông-dông]] gì guăng-hiê, sê [[gĭng-diēng lĭk-hŏk]] gì gĭ-chū. Cī săng duâi dêng-lŭk sê [[Ī-sákIsaac Ngiù-dóngNewton|Ngiù-dóngNewton]] 1867 nièng găk ĭ cáuk-pīng «Cê̤ṳ-iòng Diék-hŏk gì Só-hŏk Nguòng-lī» ([[Lá-dĭng-ngṳ̄]]: ''Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica'') diē-sié huák-biēu gì.
 
==Ngiù-dóngNewton dâ̤-ék dêng-lŭk==
'''Ék-chiék [[ŭk-tā̤]] mò̤-lâung găk sié-nó̤h cìng-huóng â-dā̤, nâ mò̤ sêu diŏh [[Lĭk|nguôi-lĭk]] gì cáuk-ê̤ṳng, cêu â̤ tié-láu bō̤-tì [[sók-dô]] mò̤-biéng gì dĭk-siáng ông-dông.'''
 
Lĭk sê gāi-biéng ŭk-tā̤ ông-dông cáung-tái gì nguòng-ĭng. Ŭk-tā̤ bō̤-tì ĭ buōng-dā̤ ông-dông cáung-tái gì séng-cék hô̤ lō̤ [[guáng-séng]]. Gó-chṳ̄, Ngiù-dóngNewton dâ̤-ék dêng-lŭk iâ miàng "guáng-séng dêng-lŭk".
 
==Ngiù-dóngNewton dâ̤-nê dêng-lŭk==
'''Ŭk-tā̤ gì [[gă-sók-dô]] gâe̤ng ŭk-tā̤ sêu diŏh gì hăk-nguôi-lĭk có̤ céng-bī-liê guăng-hiê, gâe̤ng ŭk-tā̤ [[cék-liông]] có̤ huāng-bī-liê guăng-hiê, gă-sók-dô huŏng-hióng gâe̤ng hăk-nguôi-lĭk huŏng-hióng siŏh-iông.'''
 
Dŏng ŭk-tā̤ cék-liông mò̤ biéng gì sèng-hâiu, ciā dêng-lŭk gì gŭng-sék â̤ siā có̤: <math>F = ma</math> (cáuk-ê̤ṳng diŏh ŭk-tā̤ lā̤ gì nguôi-lĭk dēng-ṳ̀ ŭk-tā̤ sìng ī ĭ gì gă-sók-dô).
 
==Ngiù-dóngNewton dâ̤-săng dêng-lŭk==
[[Image:Deep_Space_1_Launch.png|thumb|150px|[[Huō-ciéng]] buŏi gáu tiĕng-dīng cô sê āi-ciâ Ngiù-dóngNewton dâ̤-săng dêng-lŭk|right]]
'''Lâng bĭk ŭk-tā̤ cĭ-găng còng-câi cáuk-ê̤ṳng-lĭk gâe̤ng huāng-cáuk-ê̤ṳng-lĭk, găk dè̤ng siŏh dèu dĭk-siáng lā̤, só-dĭk siŏng-dēng, huŏng-hióng siŏng-huāng.'''