「Uòng Sīng-dĭ」調整以後𣍐蜀樣其地方

刪去的內容 新增的內容
無編輯摘要
無編輯摘要
Dâ̤ 4 hòng:
'''Uòng Sīng-dĭ'''(王審知, 862 n. - 925 n.) cê '''Séng-tŭng'''(信通), sê [[Ngū-dâi Sĕk-guók]](五代十國) gì sèng-âu [[Mìng-guók]](閩國) gì kăi-guók [[huòng-dá̤]](開國皇帝).
 
Gŏng-gé̤ṳ «[[Sĕk-guók Chŭng-chiŭ]]»(十國春秋) gì gōng-huák, Uòng Sīng-dĭ sê Lòng-ià Uòng-sê (琅琊王氏) siŏh cŭk gì nè̤ng, cū-cŭng(祖宗) sê [[Cìng-dièu]] gì ciŏng-gŭng [[Uòng Cēng]](王翦). Ĭ găh Guŏng-ciŭ Gó-sṳ̄ (光州固始, gĭng-dáng [[Ò̤-nàng|Ò̤-nàng-sēng]] [[Gó-sṳ̄-gâing]]) chók-sĕng, gà̤-dēng ô lâng ciáh hiăng-diê-gŏ̤, hô̤ lā̤ [[Uòng Sīng-dièu]](王審潮) gâe̤ng [[Uòng Sīng-giĕ]](王審邽). Uòng Dièu sê [[Dòng-dièu]] Gó-sṳ̄-gâing gì diōng-sṳ̄(長史). 881 nièng, [[Uòng Sê̤ṳ]](王緒) cô̤-huāng(造反), páh diē Guŏng-ciŭ, ciŏng săng ciáh hiăng-diê-gŏ̤ niăh kó̤. Uòng Sê̤ṳ iā káng-dâe̤ng(看重) ĭ săng ciáh, niông ĭ-gáuk-nè̤ng có̤ ciŏng-gŭng(將軍). 885 nièng, săng ciáh hiăng-diê-gŏ̤ gṳ̆ng Uòng Sê̤ṳ páh gáu [[Hók-gióng]], buô-dôi liòng-sĭk mò̤ gáu, Uòng Sê̤ṳ mò̤ niông ciŏng-gŭng gâe̤ng bĭng-giāng dái gă-sṳ̆k, gáuk-nè̤ng dŭ iā sêu-ké. Uòng Sīng-dièu cêu gâe̤ng gì-tă gūi ciáh ciŏng-gŭng hăk-mèu(合謀), tài-sī Uòng Sê̤ṳ, cê-gă có̤ [[nguòng-só̤i]](元帥). Dâ̤ nê nièng páh giâ [[CuòngCiòng-ciŭ]], [[Hók-gióng]] [[guăng-chák-sṳ̄]] (觀察使) [[Dìng Ngàng]](陳巖) êng-mêng(任命) Uòng DièuSīng-dièu có̤ Ciòng-ciŭ [[chié-sṳ̄]](刺史).
 
891 nièng, Dìng Ngàng bâng iā hēng, puái nè̤ng gó̤ Uòng Sīng-dièu lì [[Hók-ciŭ]], buóh siōng ké̤ṳk ĭ gŭng-guòng(軍權), dáng-sê Uòng Sīng-dièu nè̤ng gó muôi gáu Dìng Ngàng cêu sī kó̤ lāu. Dìng Ngàng gì chĭng-gă-gêu Huōng Hŭi(范暉), găhgăk Hók-ciŭ cê̤ṳ-chĭng(自稱) [[làu-hâiu]](留後), mò̤ niông ĭ lì. Uòng DièuSīng-dièu puái Uòng Sīng-dĭ gâe̤ng [[Uòng Ngiêng-hók]](王彥復) kó̤ páh Hók-ciŭ, có̤i-cṳ̆ng găk 893 nièng tūng-ék Hók-gióng. Uòng DièuSīng-dièu có̤ Hók-gióng guăng-chák-sṳ̄, Uòng Sīng-dĭ có̤ Hók-gióng hó-guăng-chák-sṳ̄(副觀察使).
 
898 nièng, Uòng DièuSīng-dièu bâng iā hēng, chŭi-iòng -gōng Uòng Sīng-dièu ô sé ciáh giāng, Uòng Sīng-dièu giéng-gáe̤k cê-gă gì giāng-diê dŭ mò̤ Uòng Sīng-dĭ buōng-sê̤ṳ, có̤i-muōi cêu niông Uòng Sīng-dĭ lì ciék-băng(接班). [[Dòng-ciĕu Ciĕu-cŭng]](唐昭宗) hŭng Uòng Sīng-dĭ có̤ „Hók-gióng guăng-chák-sṳ̄(福建觀察使), Ŭi-ū-gŭng cáik-dô-sṳ̄(威武軍節度使), Lòng-ià-uòng(琅琊王)“.
 
909 nièng, [[Hâiu-liòng-tái Tái-cū]](後梁太祖) hŭng Uòng Sīng-dĭ có̤ „Mìng-uòng(閩王)“. Uòng Sīng-dĭ chiáng-sék kăi-guók(開國), diâng dŭ-siàng(都城) găk Diòng-lŏ̤h(長樂, sê diŏh gĭng-dáng gì [[Hók-ciŭ]], ng-sê [[Diòng-lŏ̤h|Diòng-lŏ̤h-chê]]). Uòng Sīng-dĭ câi-ôi(在位) gì sèng-âu, gâe̤ng biĕng-dău guók-gă guăng-hiê có̤ iā huò, cêng-lĭk-liông gì biê-miēng ciéng-cĕng. Găk [[gĭng-cá̤]] huŏng-miêng, kŭi-siĕu cáik-giêng, gēng-kĭng hô-suói(賦稅) gâe̤ng lò̤-ĭk(勞役), gū-lâ̤ tŭng-siŏng(通商), bô kī iā sâ̤ [[hŏk-hâu]] gá nè̤ng tĕ̤k-cṳ̆, dó̤i Hók-gióng (dĕk-biék sê Hók-ciŭ) góng-hióng iā duâi.
 
Uòng Sīng-dĭ găk 925 nièng bâng-sī, iù diōng-cṳ̄(長子) [[Uòng Iòng-hâng]](王延翰) ciék-băng(接班). [[Miêu-hô̤]](廟號) hô̤ lā̤ '''Mìng-tái-cū'''(閩太祖), [[ié-hô̤]](諡號) hô̤ lā̤ '''Ciĕu-ū-háu huòng-dá̤''' (昭武孝皇帝). Ĭ gì muó hô̤ lā̤ Sŏng-lìng(宣陵), găk hiêng-câi Hók-ciŭ [[Céng-ăng|Céng-ăng-kṳ̆]] Sĭng-dáing(新店) gì Dáu-dīng-chŏng(斗頂村) hŭ-uái.