「Ái」調整以後𣍐蜀樣其地方
刪去的內容 新增的內容
~ Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q316 (translate me) |
無編輯摘要 |
||
Dâ̤ 3 hòng:
== Dêng-ngiê ==
Ék-buăng gōng, ''ái'' sê bī nè̤ng gâe̤ng nè̤ng cĭ-găng gì gāng-cìng, sêng-cé bău-guák dó̤i [[Cê̤ṳ-liông|cê-gă]] (bī-ṳ̀-gōng: ĭ iā '''dé̤ṳng-é''' ciā cṳ̆-niòng-giāng; ĭ nòng-nā̤ cĭng '''tiáng''' ĭ); ô sèng-âu iâ â̤-sāi bī dó̤i siŏh iông nó̤h hĕ̤k-ciā siŏh iông dâi-gié gì gāng-cìng (bī-ṳ̀-gōng: ĭ iā '''siê''' siăh-hŏng). Cê-diēng sèu-sèu ciŏng ''ái'' dêng-ngiê có̤ cêng-go̤ chĭng gì liông-cìng gâe̤ng hī-ái. Găk kēu-ngṳ̄ diē-
''Ái'' bà̤-lēng-bĕng gì gāng-cìng â̤-sāi sê ''[[hâung]]'' (恨), ''nô'' (怒), hĕ̤k-ciā sê ''hièng'' (嫌); ''ái'' ô-sì dĕk-biék bī mò̤ séng-ṳ̆k gì "sùng" gì ái-cìng, ciā sèng-âu ''ái'' gì huāng-méng é-sé̤ṳ cêu-sê [[sáik-ṳ̆k]].
Dâ̤ 16 hòng:
=== Diék-hŏk guăng-diēng ===
Téng gū-cā gáu gĭng-dáng, nè̤ng dŭ siŏng-séng "'''ék-giéng-cṳ̆ng-cìng'''" sê ái-cìng mâ̤ káung-gê̤ṳ gì lĭk-liông. Có̤i cā tō̤-lâung cuòi gì hŏk-ciā sê sèng 4 sié-gī gì [[gū Hĭ-lé-nà̤]] [[Diék-hŏk|diék-hŏk-gă]] [[Ĕng-pé-dŏ̤-káik-lĕk]] ([[Ĭng-ngṳ̄]]: ''Empedocles'', [[Gū Hĭ-lé-nà̤-ngṳ̄|Hĭ-lé-nà̤-ngṳ̄]]: ''Ἐμπεδοκλῆς''). Ĭ nêng-ùi còng-câi lâng cṳ̄ng lĭk: '''ái''' (''philia'') gâe̤ng '''dáu-cĕng''' (''neikos''). Cī lâng cṳ̄ng lĭk-liông iâ â̤-sāi dò̤ lì gāi-sék ṳ̄-dêu diē-
Cĭ hâiu gì [[Báik-lăk-dù]] gâe̤ng Ĕng-pé-dŏ̤-káik-lĕk gì cī lâng cṳ̄ng lĭk gāi-sék có̤ '''ngék-īng-lĭk''' (''attraction'') gâe̤ng '''bà̤-chék-lĭk''' (''repulsion''). Báik-lăk-dù nêng-ùi séng-cék chă-bók-dŏ̤ gì ŭk-cék hô-siŏng ngék-īng, pī-ṳ̀-gòng, tù ngék-īng tù, cūi ngék-īng cūi, huōi ngék-īng huōi, dēng-dēng.
=== Cŭng-gáu guăng-diēng ===
«[[Séng-gĭng]]» tì gáu gì ái bī ék-buăng ái gì kái-niêng kuák cêng sâ̤. Ái ké̤ṳk nêng-ùi sê siŏh cṳ̄ng sṳ̆-iéu gū-lâ̤ gì hèng-dông. [[Gĭ-dók-gáu]] gū-lâ̤ nè̤ng kó̤ ái bĕk-nè̤ng, ng-nié cê-gă gì puói-ngēu, iâ bău-guák bèng-iū, sêng-cé sê siù-ìng. Găk «[[Gŏ̤-lìng-dŏ̤ Cièng-cṳ̆]]» dâ̤ 13 ciŏng diē-
<blockquote>''<small><font color=#0000ff>4</font></small> Ìng-ái ô kuăng-ṳ̀ng, cṳ̀-pĭ; ìng-ái mò̤ dó-gê; ìng-ái mò̤ cê̤ṳ-kuă, mò̤ giĕu-ngô̤, <small><font color=#0000ff>5</font></small> mò̤ hèng hĭ lā̤, mò̤ giù iáh cê-gă, mò̤ gék-ké, mò̤ gié-sáung nè̤ng gì ngài; <small><font color=#0000ff>6</font></small> ng huăng-hī bók-ngiê, nâ huăng-hī cĭng-lī; <small><font color=#0000ff>7</font></small> huàng sê̤ṳ bău-hàng, huàng sê̤ṳ sŏng-séng, huàng sê̤ṳ āi-uông, huàng sê̤ṳ ṳ̄ng-nâi. <small><font color=#0000ff>8</font></small> Ìng-ái táu-dā̤ mâ̤ hié-chiē: nâ gōng muôi lì gì dâi, ciā cài-nèng buóh hié kó̤; gōng gáuk-guók gì uâ, ciā cài-nèng buóh sák; dĭk-sék iâ buóh hié kó̤.''</blockquote>
Lâung-mâng gì ái-cìng diŏh «Séng-gĭng» diē-
<blockquote>''<small><font color=#0000ff>6</font></small> Nguông nṳ̄ ciŏng nguāi gé lŏ̤h nṳ̄ gì sĭng gâe̤ng éng siŏh-iông, bóng lŏ̤h nṳ̄ gì chiū-bié gâe̤ng éng siŏh-iông; ĭng ciā ái-cìng sê giòng, chiông sī-uòng; páik-chiék gì ái-cìng sê giĕng-gó, chiông ĭng-găng. Bô sê dīng iĕk, chiông táng siĕu gì huōi, chiông Ià-huò-huà chók gì huōi-iêng. <small><font color=#0000ff>7</font></small> Duâi cūi mò̤ dăng-dŏng miĕk ciā ái-cìng; gĕ̤ng-ò̤ iâ mâ̤ hók-mŭk ĭ. Nè̤ng chŭi-iòng găng-nguông ciŏng ék-chiék gă-cài uâng ciā ái-cìng, ciā cài iâ dék-dék ké̤ṳk nè̤ng duâi káng-kĭng.''</blockquote>
Dâ̤ 34 hòng:
[[Gū Hĭ-lé-nà̤-ngṳ̄|Hĭ-lé-nà̤-ngṳ̄]] ô cī piĕ sṳ̀ biēu-dăk ái: ''philia'', ''eros'', ''agape'', ''storge'' gâe̤ng ''xenia''. Chŭi-iòng cī piĕ sṳ̀ é-sé̤ṳ dŭ ô kṳ̆-biék, dáng-sê buóh uòng-ciòng hŭng-biék ĭ-că̤ mâ̤ ṳ̀ng-ê.
'''''Agape''''' (''ἀγάπη'') cêu sê hiêng-dâi Hĭ-lé-nà̤-ngṳ̄ diē-
'''''Eros''''' (''ἔρως'') sê siŏh cṳ̄ng iĕk-liĕk gì ái, ék-buăng gâe̤ng ṳ̆k-uông ô guăng-hiê, ék-buăng ké̤ṳk káng có̤ sê "dó̤i sĭng-tā̤ gì ái". Ciā sṳ̀ "''erota''" é-sé̤ṳ sê "''lā̤ dàng liông-ái''". [[Báik-lăk-dù]] cê-gă dêng-ngiê lāu "''eros''" gì é-sé̤ṳ. Chŭi-iòng ''eros'' có̤i chĕ̤ sê dó̤i siŏh ciáh nè̤ng nguôi-câi mī gì ái, dáng-sê puâng lā̤ tèng-sṳ̆, ĭ mâing-mâing â̤ biéng có̤ dó̤i ĭ nô̤i-câi mī gì ái, hĕ̤k-ciā sêng-cé sê dó̤i [[mī]] gì ái. ''Eros'' bŏng-câe̤ lìng-hùng siōng kī mī gì dĭ-sék, iâ bŏng-câe̤ ĭ lī-gāi cĭng-sìng [[cĭng-lī]]. Ái-ìng gâe̤ng diék-hŏk-gă dŭ găk ''eros'' gì gū-ū â-dā̤ sìng-tō̤ cĭng-lī.
Dâ̤ 42 hòng:
'''''Storge''''' (''στοργή'') sê siŏh cṳ̄ng cê̤ṳ-iòng gì ái, cêu chiông bâ-nā̤ tiáng cê-gă gì giāng siŏh iông.
'''''Xenia''''' (''ξενία'') sê gōng ciō-nè̤ng gâe̤ng nè̤ng-káh cĭ-găng gì iū-cìng. Cī cṳ̄ng cìng-ngiê diŏh gū Hĭ-lé-nà̤ ùng-huá diē-
==== Lá-dĭng ùng-huá ====
[[File:Cupidon.jpg|thumb|200px|[[Kiŭ-pī-dáik]] (''Cupid'') sê [[Lò̤-mā sìng-uâ]] diē-sié gì ái-sìng.|right]]
[[Lá-dĭng-ngṳ̄]] diē-
'''''Amare''''' sê "ái" dék gĭ-buōng gì sṳ̀, găk gĭng-dáng-nĭk gì [[É-dâi-lé-ngṳ̄]] diē-
'''''Diligere''''' gâe̤ng '''''observare''''' sê géng-ài gì é-sé̤ṳ, táu-dā̤ mò̤ dò̤ lì biēu-dăk nàng nṳ̄ cĭ-găng gì lâung-mâng ái-cìng.
| |||